سوزش مرموز پاهای یک زن که راز حضور انگل ها در مغز او را فاش کرد! - پیامک خنده

در روزهای نخست، علائم تنها به درد و سوزش محدود بود، اما وقتی سردردی بی امان آغاز شد و داروهای مسکن نیز تأثیری بر آن نداشتند، او به بیمارستان مراجعه کرد. پزشکان پس از آنالیز اولیه تنها یک افزایش خفیف در تعداد گلبول های سفید یافتند که نشان دهنده وجود یک پاسخ ایمنی ملایم در بدن او بود. اما اوضاع به اینجا ختم نشد؛ چند روز بعد، علائم جدیدی ظاهر شدند.

یکی از نشانه های خطرناک، گیجی و رفتارهای غیرعادی بود. این زن، بدون اینکه برنامه ای برای سفر داشته باشد، آغاز به بسته بندی وسایل خود کرد. هم اتاقی اش متوجه رفتار غیرمعمول او شد و از او خواست که استراحت کند، اما زمانی که گیجی ادامه پیدا کرد، همسرش او را به بیمارستان برد. پزشکان که اکنون ترکیبی از علائم عصبی، سردرد، تب متناوب و گیجی را مشاهده می کردند، احتمال یک عفونت مغزی را مطرح کردند.

پس از انجام آزمایش های خون، هیچ نشانه مستقیمی از وجود انگل ها پیدا نشد و سی تی اسکن مغز نیز تصویری نرمال ارائه داد. اما پزشکان تصمیم گرفتند که مایع مغزی-نخاعی (Cerebrospinal Fluid - CSF) را آنالیز نمایند. این آزمایش پرده از راز بزرگی برداشت: نشانه هایی از مننژیت ائوزینوفیلیک که معمولاً به دلیل عفونت های انگلی ایجاد می گردد. حالا پزشکان سرنخ مهمی در دست داشتند؛ اما دلیل اصلی این عفونت چه بود؟

راز بیماری آنژیواسترونژیلیازیس؛ وقتی یک انگل موذی به مغز حمله می نماید

پس از آنالیز علائم و سابقه سفر بیمار، پزشکان تشخیص دادند که او به آنژیواسترونژیلیازیس (Angiostrongyliasis) مبتلا شده است؛ بیماری ای که به وسیله کرم ریه موش (Rat Lungworm) ایجاد می گردد. این انگل، که با نام علمی آنژیواسترونژیلوس کانتوننسیس (Angiostrongylus cantonensis) شناخته می گردد، در ابتدا چرخه زندگی خود را در بدن موش ها آغاز می نماید و سپس به وسیله حلزون ها و لیسه ها به محیط منتقل می گردد. اما چگونه این انگل راهی بدن یک انسان شده بود؟

بیشتر افراد تصور می نمایند که برای ابتلا به عفونت های انگلی باید مستقیماً یک موجود آلوده را بخورند، اما در خصوص کرم ریه موش، داستان پیچیده تر است. انگل پس از خروج از بدن موش، در بدن حلزون ها و لیسه ها رشد می نماید. اگر این موجودات روی سبزیجات تازه، به ویژه برگ های سبز و گیاهان رطوبت دوست حرکت نمایند، محتمل است که تخم یا لاروهای انگل روی این گیاهان باقی بماند. حال اگر سبزیجات به درستی شسته نشوند، فردی که آن ها را مصرف می نماید، بدون اینکه بداند، لاروهای انگل را وارد بدن خود می نماید.

علاوه بر این، میگو و خرچنگ نیم پز یا خام نیز می توانند ناقل این انگل باشند، زیرا این موجودات دریایی حلزون ها را می خورند و در نتیجه ممکن است حامل لاروهای انگلی باشند. این اتفاق به ویژه در منطقه های مانند جنوب شرقی آسیا، جزایر اقیانوس آرام و استرالیا بیشتر رخ می دهد.

چگونه انگل ها به مغز راه پیدا می نمایند؟

زمانی که لاروهای انگل آنژیواسترونژیلوس کانتوننسیس وارد بدن انسان می شوند، آن ها نمی توانند مانند چرخه طبیعی زندگی خود، به بلوغ کامل برسند. در عوض، به وسیله جریان خون به مغز مهاجرت می نمایند. بدن انسان که قادر به از بین بردن آن ها نیست، آغاز به واکنش شدید ایمنی می نماید که نتیجه آن التهاب مغزی و آسیب به سیستم عصبی مرکزی (CNS - Central Nervous System) است.

در اغلب موارد، این انگل ها مستقیماً در تصویربرداری های مغزی دیده نمی شوند، اما حضور آن ها باعث ایجاد ضایعات مغزی (Lesions) می گردد. بعضی از بیماران دچار علائم عصبی شدید مانند تشنج، فلج موقت، سردردهای شدید و حتی کما می شوند. نکته وحشتناک این است که در بعضی موارد، بیماری می تواند به مرحله ای برسد که دیگر درمان قطعی برای بیمار وجود نداشته باشد.

درمان و رهایی از عفونت مغزی

خوشبختانه، در این مورد، پزشکان پیروز شدند با استفاده از یک دوره درمانی دو هفته ای با داروهایی که قادر به عبور از سد خونی-مغزی (Blood-Brain Barrier - BBB) هستند، بیماری را متوقف نمایند. بیمار بعلاوه با دوز بالای پردنیزون (Prednisone)، که یک کورتیکواستروئید ضدالتهابی (Corticosteroid) است، تحت درمان نهاده شد تا از شدت التهاب مغزی کاسته گردد.

پس از شش روز بستری شدن در بیمارستان، علائم این زن به طور قابل توجهی بهبود یافت و پزشکان با اطمینان از کنترل عفونت، او را مرخص کردند. این بار، او بدون مسافران ناخوانده در مغزش به خانه بازگشت!

چرا این ماجرا یک هشدار جدی برای مسافران است؟

این پرونده نشان می دهد که چقدر شستن دقیق سبزیجات و پرهیز از مصرف غذای خام هنگام سفر به منطقه ها گرمسیری اهمیت دارد. در منطقه های مانند جنوب شرقی آسیا و جزایر اقیانوس آرام، حضور انگل هایی مانند کرم ریه موش بسیار رایج است و می تواند بدون اینکه فرد متوجه گردد، وارد بدن گردد.

چگونه می توان از این بیماری جلوگیری کرد؟

✅ تمام سبزیجات خام، به ویژه برگ های سبز، را با دقت بشویید.

✅ از مصرف میگو و خرچنگ خام یا نیم پز خودداری کنید.

✅ اگر به منطقه ها مستعد بیماری سفر می کنید، از پزشک درباره راه های پیشگیری سؤال کنید.

این بیماری نادر اما خطرناک، به ما یادآوری می نماید که طبیعت گاهی اسرار ترسناکی در دل خود دارد و رعایت اصول بهداشتی، اولین خط دفاعی در برابر آن هاست!

منبع: New England Journal of Medicine