کد طلا نشانه چیست و چطور باید آن را تفسیر کنیم؟
به گزارش پیامک خنده، حتما شما هم روی قطعات طلا و جواهر خود متوجه اعداد یا حروف ریزی شده اید که مثلا روی قفل دستبند یا دیواره داخلی انگشتر نوشته شده. شماره کد حک شده روی طلا به چه معنا است؟ چطور می توانیم آن را تفسیر کنیم؟ آیا هنگام خرید باید بدانیم که کد طلا نشانه چیست؟ کد طلا، کلید رمزگشایی اصالت و کیفیت این فلز گرانبهاست. با ما همراه باشید تا با کدهای طلا آشنا شویم.
کد روی طلا نشانه چیست؟
کدهای طلا اولین بار برای نشان دادن خلوص طلا در یک قطعه زیورآلات ایجاد شد و شامل عددی است که عیار یا قیراط طلا را معین می نماید. هنوز هم مهم ترین کد روی طلا همین عددی است که عیار یا درصد خلوص آن را نشان می دهد. بعداً علائم تجاری که نشان می داد کدام زرگر محصول را فراوری نموده است هم اضافه شد. استانداردهای دیگری هم در ادامه آمد که معینات دیگر آن قطعه طلا را نشان می داد. کدهای طلا در خرید و فروش مهم هستند و تضمین می نمایند که خریداران یک شاخص مستقل و دقیق از مقدار طلای موجود در یک کالا داشته باشند. درک کدهای طلا در نگاه اول می تواند سردرگم نماینده به نظر برسد، اما آن ها بسیار ساده هستند و اطلاعاتشان به راحتی قابل آنالیز است.
معمولا در خرید سکه طلا، خرید طلای آب شده یا خرید آنلاین شمش طلا این اعداد و نشانه ها را نخواهید یافت. این محصولات در ضرابخانه مهر خلوص خود را می خورند و اعتبارسنجی آن ها به گونه دیگری است. اما روی جواهرات و زینت آلات ساخته شده از طلا این کدها همواره دیده می شوند. مگر اینکه یک قطعه طلا خیلی قدیمی باشد.
کد طلا، هویت هر قطعه طلا است. این علامت های کوچک، اطلاعات ارزشمندی درباره خلوص، روش ساخت، نوع آلیاژ و حتی سازنده طلا در خود دارند. با دانستن معنای کدهای روی طلا، می توانید به راحتی طلای اصل را از تقلبی تشخیص دهید. این کدها، مانند اثر انگشت، هویت هر قطعه طلا را معین می نمایند. بنابراین، قبل از خرید طلا، حتما به این کدها توجه کنید.
انواع کد روی طلا
اما انواع کد طلا نشانه چیست؟ گفتیم که کدهای حک شده روی طلا، حاوی اطلاعات فنی ارزشمندی هستند. این کدها به ما یاری می نمایند تا حداقل به چهار معینه آن قطعه طلا پی ببریم:
- عیار که نشان دهنده میزان طلای خالص است؛
- رنگ که متاثر از فلزات موجود در آلیاژ است؛
- روش ساخت یعنی آبکاری، پر کردن یا روکش؛
- محل فراوری طلا یعنی شهر یا کارگاه معین.
گاهی برند فراورینماینده هم روی قطعه طلا حک می شود. این کدهای مرسوم در ایران است و در کشورهای دیگر سیستم های کدگذاری دیگری هم وجود دارد.
معنی کدهای روی طلا
تا به حال فکر می کردید زیواآلاتی که با نام طلا خریداری می کنید صددرصد از طلا ساخته می شوند؟ حالا می دانید که بدون استثنا فلز دیگری هم غیر از طلا در ساخت آن ها به کار رفته است. فلزات گرانبهای خالص مثل طلا و نقره، شکل پذیر هستند و کار با آن ها برای ساخت زیورآلات سخت است. فراورینمایندگان محصولات طلا معمولاً فلزات گرانبها را با سایر فلزات سخت تر مخلوط می نمایند تا این مشکل را رفع نمایند. نتیجه به عنوان آلیاژ طلا شناخته می شود. اما بدون دانستن دقیق میزان فلز گرانبهای خالص یک آیتم، رسیدن به ارزش واقعی آن سخت است.
روی طلا چه شماره ای باید باشد؟ کد روی طلا ترکیب محتوای فلزی آیتم را شرح می دهد و امکان ارزیابی دقیق را فراهم می نماید. عددی که نسبت طلا در آن آلیاژ را نشان می دهد را با عنوان عیار طلا می شناسیم. حروفی روی طلا حک می شود رنگ طلا را شرح می دهند مثلا صورتی یا طلای رزگلد که ترکیب طلا با مس است. گاهی حروفی که پشت طلا حک شده، نشان دهنده مکان ساخت طلا یا روش ساخت آن قطعه طلا هستند. در ادامه به تفصیل درباره هر کدام شرح داده ایم و مثال زده ایم.
کد نشان دهنده عیار طلا
وقتی می خواهید طلای جدیدی خریداری کنید، اولین چیزی که باید به آن توجه کنید، عیار طلا است. آیا می دانید عیار طلا چیست؟ عیار، مثل شناسنامه طلا است و به شما می گوید که طلا چقدر خالص است. اغلب این شماره کد حک شده روی طلا همراه با حرف K نوشته می شود. مثلاً اگر پشت یک انگشتر نوشته باشد 18K، یعنی 18 قسمت از 24 قسمت آن طلای خالص است. حرف K که بعد از عدد می آید، مخفف کلمه Karat به معنای عیار است. هرچه عدد بزرگ تر باشد، طلا خالص تر و با ارزش تر است. برای مثال، 24K یعنی 24 قسمت از 24 قسمت آلیاژ، طلای خالص است.
خلوص طلا، عاملی کلیدی در معین ارزش یک قطعه طلا است. مقدار خلوص طلا با استفاده از سیستم کاراتاژ (در آمریکا و کانادا) و مقیاس هزاره ای (در سایر نقاط دنیا) مقدار گیری می شود. کارات یا قیراط، واحدی است که نشان می دهد از 24 قسمت یک آلیاژ، چند قسمت آن طلا است.
- عیار 24 یعنی درصد خلوص 100 است. یعنی طلا با فلز دیگری ترکیب نشده و کاملا خالص است؛
- عیار 22 یعنی درصد خلوص 91.67 است. 22 واحد طلا و 2 واحد فلز دیگری مثل مس یا نقره؛
- عیار 18 یعنی خلوص طلا 75درصد است. 18 واحد از کل 24 واحد طلا و 6 واحد فلزات دیگر است؛
- عیار 14 یعنی درصد خلوص 58.33 است.
عیار را به شکل دیگری هم غیر از اعداد 24 و 18 و… نشان می دهند؛ عدد سه رقمی که خلوص طلا را برحسب 1000 واحد نشان می دهد؛
- 999 معادل طلای عیار 24 که مقدار خلوص آن 99.9 % است؛
- 916 معادل طلای عیار 22 که مقدار خلوص طلای آن 91.6 % است؛
- 750 معادل طلای عیار 18 که مقدار خلوص طلای آن 75% است؛
- 585 معادل طلای عیار 14 که مقدار خلوص طلای آن 58.5% است؛
- 500 معادل طلای عیار 12 که مقدار خلوص طلای آن 50% است؛
- 417 معادل طلای عیار 10 که مقدار خلوص طلای آن 41.7% است.
در ایران طلای 18 عیار (طلای عیار 750)، رایج ترین عیار طلا محسوب می شود و فروش طلا با عیار پایین تر از آن غیرقانونی و تخلف است. پس شما تنها عدد 750 یا 18k را روی قطعات زیورآلات طلای خود خواهید دید.
کد نشان دهنده شهری که طلا در آن ساخته شده
تا پیش از این کدگذاری، تشخیص طلاهای ایرانی از هم کار سختی بود. به همین علت، برای نظم دهی و اطمینان از کیفیت محصولات، تصمیم گرفته شد که هر کارگاه طلاسازی کدی خاص روی طلاهایش حک کند. این کدها معمولا از یک حرف نشان دهنده شهر فراوری و یک عدد نشان دهنده شماره کارخانه یا کارگاه تشکیل شده اند. مثلاً M215 یعنی طلا در مشهد و کارگاه طلاسازی شماره ،215 شماره ثبت کارخانه در سازمان استاندارد، فراوری شده است. برای اطمینان از کیفیت و اصالت طلاهای ایرانی، سازمان استاندارد و اتحادیه کشوری طلا و جواهر، این سیستم را طراحی نموده اند که به یاری آن می توانیم محل فراوری هر طلایی را تشخیص دهیم.
T به معنای طلای ساخت تهران؛
M به معنای طلای ساخت مشهد؛
E به معنای طلای ساخت اصفهان.
کد نشان دهنده رنگ طلا
گفتیم که طلا به تنهایی خیلی نرم است و برای ساخت جواهر مناسب نیست. به همین علت، طلاسازها طلا را با فلزات دیگر ترکیب می نمایند تا محکم تر شود و ناگزیر، رنگ آن هم متاثر از این ترکیب، تغییر می نماید. آلیاژ طلا مخلوطی از طلا و فلزات دیگری مثل نقره و مس است. این ترکیب ها سه رنگ اصلی به طلا می دهند: زرد (با افزودن مس و نقره)، سفید (با افزودن پالادیوم یا نیکل و روکش رودیوم) و رزگلد (با افزودن مس بیشتر). روکش رودیوم روی طلای سفید باعث درخشندگی و مقاومت بیشتر آن می شود، اما ممکن است با گذشت زمان احتیاج به تجدید داشته باشد.
رنگ را در کد پشت طلا با حرف اول معادل انگلیسی آن معین می نمایند:
- کد طلای زرد با حرف Y (Yellow)؛
- کد طلای سفید با حرف W (White)؛
- کد طلای صورتی با حرف P (Pink).
کد نشان دهنده روش ساخت طلا
سومین حرفی که ممکن است در کنار عدد عیار و حروف رنگ و شهر فراوری طلا قرار بگیرد، به روش ساخت طلا مربوط می شود. روش ساخت طلا به سه صورت زیر است:
- استفاده از آبکاری طلا؛
- استفاده از روکش طلا؛
- روش پرکردن قطعه با طلا.
این کد صرفا بیان می نماید که در ساخت طلا چه روشی به کار رفته و اطلاعاتی در خصوص فلز پایه به شما نمی دهد.
زیورآلات ساخته شده با روکش طلا (Gold Plated) با علامت اختصاری GP شناخته می شوند. جواهر مد نظر از لایه نازک طلا (0.05%) متصل به فلز پایه دیگری که معمولا مس، نقره یا برنج است تشکیل شده. جواهرات طلاکاری شده معمولا کیفیت پایینی دارند، به راحتی کدر می شوند و روی پوست های حساس مشکل ایجاد می نمایند. به مثلا کد 18K GP روی جواهر، یعنی آن قطعه از فلز پایه ای مثل مس ساخته شده و با طلای 18 عیار آبکاری شده است.
زیورآلات ساخته شده با آبکاری طلا (Gold Filled) با علامت اختصاری GF نشان داده می شوند. جواهرات gold-filled نسبت به جواهرات GP از لایه ضخیم تری از طلا (حداقل 5%) ساخته می شوند. به همین علت، بادوام تر و ضد حساسیت هستند. علامت گذاری رایج این نوع زیورآلات شامل عدد قیراط و GF یا کسری است که بعد از عدد قیراط و GF قرار می گیرد. به عنوان مثال، 10K GF یا 1/20 10K GF .1/20 به این معنی است که 5% از طلا 10 قیراطی است. آبکاری به فرآیندی گفته می شود که در آن یک لایه نازک از طلا با استفاده از جریان الکتریکی روی فلز پایه قرار می گیرد.
زیورآلات پر شده با طلا (Gold Electroplated) با علامت اختصاری GE نشان داده می شوند.
کد xpc روی طلا چیست؟
حروف GEP و XP حک شده روی طلا به این معناست که محصولی که در دست دارید با طلا آب کاری شده است. این روکش طلا حداقل باید 7 میکرو اینچ ضخامت داشته باشد تا پایه فلزی، آبکاری شده با طلا تلقی شود. چنانچه این حروف روی زیورآلات دیده شود به این معناست که پایه فلزی آن قطعه، طلا نیست بلکه تنها روکشی از طلا دارد.
کدهای طلا چند رقمی است؟
کدهای روی طلا معمولاً ترکیبی از حروف و اعداد هستند و تعداد ارقام معینی ندارند. این کدها بسته به کشور فراورینماینده، استانداردهای آن کشور و بعلاوه سازنده جواهر، می توانند متفاوت باشند. چرا تعداد ارقام معینی وجود ندارد؟
- تنوع در سیستم های کدگذاری: هر کشور و هر سازنده ممکن از سیستم کدگذاری متفاوتی استفاده کند.
- اطلاعات اضافی: بعضی کدها ممکن است غیر از عیار اطلاعات اضافی مانند نوع آلیاژ، رنگ طلا و… را نیز شامل شوند. برای مثال طبق سیستم کدگذاری طلا در ایران 18K PT نشان دهنده طلای 18 عیار ساخت تهران است.750 WM نشان دهنده طلای 750 (معادل 18 عیار) سفیدرنگ ساخت مشهد است. 9K GP نشان دهنده روکش طلا 18 عیار روی یک قطعه طلاست.
- تغییرات در طول زمان: سیستم های کدگذاری ممکن است با گذشت زمان تغییر نمایند.
اگر کد روی طلا برای شما نامفهوم است، می توانید با فروشنده جواهر تماس بگیرید. مثلا باید بدانید که کد چهار رقمی روی طلا کد درستی نیست و احتمالا آن قطعه تقلبی است. فروشنده معمولاً اطلاعات دقیقی درباره کد روی جواهر دارد. بعلاوه می توانید به یک کارشناس طلا و جواهر مراجعه یا در اینترنت جست وجو کنید.
تاریخچه کدهای طلا
علائم و اعداد روی زیورآلات که برای اولین بار در حدود سال 350 پس از میلاد روی نقره استفاده شد، می تواند اولین شکل حمایت از مصرف نماینده باشد. چون عیاری برای سنجش اصل بودن و درصد خلوص آن جواهر به دست مصرف نماینده می دهد.
بریتانیا سابقه طولانی در استفاده از کدهای روی طلا دارد. در اوایل سال 1300میلادی، یک قانون انگلیسی مقرر کرد که تمام اقلام نقره باید حداقل 92.5٪ خلوص داشته باشند و نام آن نقره استرلینگ شد. طبق این قانون تمام اقلام طلا باید 80٪ یا 19.2 قیراط باشد که در آن موقع touch of Paris نامیده شد. بر اساس این قانون کدگذاری، زیورآلات طلا و نقره آزمایش و با مهر سر پلنگ علامت گذاری می شدند.
در سال 1972 کنوانسیون بین المللی نشانه های طلا به وجود آمد. کنفرانس علامت کنترل مشترک CCM را معرفی کرد. برای طلا، نماد CCM ترازوی تعادلی با ظرافت یا عدد عیار در هزار است که بر روی دو دایره متقاطع قرار گرفته است.
در ایران کمتر طلای خارجی در بازار فروخته می شود اما اگر فروشنده ای ادعا می نماید قطعه ای خارجی را برای فروش به شما معرفی نموده، حتما از او درباره کشور سازنده و کدهای طلای خارجی که ارائه نموده سوال بپرسید و کدها را چک کنید.
حرف آخر
با دانستن اینکه هر کد طلا نشانه چیست، می توانید به راحتی اصالت و کیفیت جواهرات طلا را تشخیص دهید. این دانش به شما یاری می نماید تا خریدی آگاهانه داشته باشید و از کلاهبرداری در امان بمانید. برای اطمینان از اصالت طلا، بهتر است از فروشگاه های معتبر خرید کنید و در صورت احتیاج، درباره اینکه کدهای طلا چیست از فروشندگان سوال بپرسید. در مطالب دیگری در دیجی مگ با عنوان راهنمای خرید طلا و روش تمیز کردن طلا در خانه بیشتر درباره خرید طلا و نگهداری از آن بخوانید.
منبع: gold
منبع: دیجیکالا مگ