تصویرگری بعضی از کتب مذهبی بچه ها مناسب نیست - پیامک خنده

غلامرضا حیدری ابهری محقق و نویسنده ادبیات دینی بچه ها در خصوص آسیب شناسی ادبیات دینی در حوزه کودک و نوجوان گفت: متاسفانه در برخی از بخش های آثار دینی دچار تکرار شده ایم، در نگارش کتاب های دینی برای بچه ها موضوعات بسیاری وجود دارند که در خصوص آن ها شاهد آثاری هستیم که به کرات از سوی ناشران مختلف کار شده است، در حالی که موضوعات ضروری وجود دارند که باید روی آن ها کار گردد که در حال حاضر یا کار نشده و یا کمتر به آن پرداخته شده است.

به گفته ابهری، در خصوص موضوع زندگی پیامبران ناشران بسیاری فعالیت نموده اند، گاهی اوقات فاصله های ناشران از یکدیگر کم است و نوآوری خاص در آن ها دیده نمی گردد و تنها در عناوین اسمی انتشارات با هم تفاوت دارند، در حالی که انتظار می رود ناشران در موضوعات پرتکرار فراوری اثر خود را با ابتکار وارد بازار نشر نمایند تا کتاب های انتشار یافته تکرار ناشران دیگر محسوب نگردد.

ابهری گفت: کتاب با موضوعات حدیث، نهج البلاغه، سبک زندگی کمتر منتشر شده است در حالی که ما اگر بخواهیم کار دینی انجام دهیم لازمه اش این است که در تمام موضوعات فعالیت داشته باشیم.

وی اضافه نمود: تکرار در موضوعات و تمرکز صرف بر روی یک سری از مباحث دینی سبب خسته شدن و دلزدگی کودک از کتاب می گردد که چنین روندی آسیب بزرگی بر کتاب در حوزه دین می زند.

این نویسنده می گوید: گاهی اوقات آثاری فراوری می گردد که با مبانی دینی سازگار نیست و نویسنده کتاب دارای مشاور مذهبی خوبی نبوده است تا بتواند محتوای کتاب را با او چک کند، این نکته بدین معنا نیست که نگارش کتاب با محتوای ادبیات دینی باید فقط به وسیله افرادی که تحصیلات دینی دارند صورت بگیرد.

ابهری گفت: هر فردی که کتاب دینی در حوزه کودک و نوجوان می نویسد بهتر است مشاور خوب و امین در کنارش حضور داشته باشد تا بتواند کار او را ارزیابی کند و مانع از تحویل خروجی آسیب زننده به بچه ها گردد.

وی اضافه نمود: یک سری از نویسندگان مرز بین تخیل و واقعیت را نمی دانند، به این معنا که تخیل خود را به قدری در آن ماجرایی که قصد روایت از پیامبر و یا ائمه دارند دخیل می نمایند که نتیجه کار با واقعیت فرق دارد و گزارش حاصله با زندگی پیامبر سازگار نیست.

ابهری گفت: اگر قصد نقل کردن سخنی از پیامبر را داریم باید در تاریخ آمده باشد، امکان تجسم فضای آن موقع با خیال نویسنده وجود دارد، اما اگر نویسنده قصد داشته باشد رفتاری را به پیامبر (ص) و یا امامان معصوم (س) نسبت دهد باید آن حرکت سندیت داشته باشد.

او می گوید: آسیب دیگر ادبیات مذهبی، بخش تصویرگری کتاب ها است، که یک سری از تصاویر موجود در کتاب ها با شان پیامبران و ائمه سازگار نیست، استفاده از تصاویر بسیار غم انگیز و فضای خفه، رنگ های غم انگیز باعث رسوب شدن در فکر بچه ها می گردد.

به گفته ابهری، در کتاب کودک تصویر هم جزو متن محسوب می گردد و با آن ها بیشتر از متن صحبت می نماید، قالب های ما برای ارائه اطلاعات و دانسته ها به کودک قالب های تازهی نیست و به همان روش های قدیمی، بازنویسی داستان ها به وسیله نویسندگان انجام می گردد که لازمه تغییر آن مشاهده و الهام از آثار دینی ادیان دیگر است و ابتکار در قالب ها و فرم های تازه را باید تجربه کنیم.

ابهری گفت: نویسندگان به یک فرم اصالت می دهند؛ در یک اثر دینی داستانی انگار که نباید کاری غیر از داستان برای بچه ها گفته گردد، بسیاری از آثار من برای بچه ها به صورت پرسش و پاسخ است، سایر نویسندگان گاهی به قدری به یک قالب داستان اصالت می دهند که ده ها کار خوب دیگری که می توان برای بچه ها فراوری کرد با این توجیه که، چون در فرمت داستان قرار نمی گیرد انجام نمی گردد و موضوع کنار گذاشته می گردد.

ابهری گفت: شرایطی پیش می آید که نویسندگان حوصله نمی نمایند تا مفهوم دینی که قصد نوشتن آن را برای بچه ها دارند در جان خود به پختگی لازم برسد، برای مثال برای نوشتن از نهج البلاغه به چند حدیث اکتفا نموده و برای مانوس شدن با این کتاب و کتاب های دیگر دینی در راس قران و صحیفه سجادیه صبوری نمی نمایند تا بعد از انسی که صورت می گیرد درباره کتاب های دینی به نوشتن مشغول شوند.

او می گوید: برای ارتقا اندیشه دینی خود وقت نمی گذارند، در چنین شرایطی نتیجه کار از استحکام و عمق لازم برخوردار نیست، ضروری است که نویسندگان این حوزه در جنبه دانشی وقت گذاشته و اندیشه و دانش دینی خود را تقویت نموده و سپس به نگارش در این زمینه بپردازند.

خبرنگاران فرهنگی هنری ادبیات